Adem is de schakel tussen het grovere fysieke lichaam en het subtielere rijk van de mind. Ademhalen is meer dan alleen een obstakel dat overwonnen moet worden voordat je de geest bereikt. Het juiste gebruik ervan is een sleutel tot het beheersen van de mind en het overgaan ervan naar andere bewustzijnsgebieden. Ademhalingstechnieken zijn altijd een integraal onderdeel geweest van meditatietraining in het Oosten.
De fundamentele relatie tussen adem en ‘spirit’ wordt in de meeste talen weerspiegeld door ‘expiratie’ en ‘inspiratie’. Dat laatste betekent niet alleen inademen, maar ook gevuld raken met creatieve energie van de mind (geïnspireerd raken). Het woord expiratie’ duidt zowel op de dood, of verlies van levensenergie, als op ‘uitademing’. De ademhaling begint op een strategisch punt in de ontwikkeling. De eerste grote aanpassing van de pasgeborene aan de buitenwereld is zijn eerste zucht naar adem. Het begin van de ademhaling transformeert de dynamiek van de bloedsomloop en stemt de fysiologie van de baby af op zijn nieuwe omgeving.
Ademhalen is de enige fysiologische functie die zowel vrijwillig als onvrijwillig is. We kunnen het bewust controleren of negeren en het min of meer automatisch laten verlopen, net als andere interne processen. Het kan door de mind worden gereguleerd of aan het lichaam worden overgelaten. In die zin is ademhalen een strategische intermediair tussen lichaam en mind. Het wordt niet uitsluitend door een van beide gecontroleerd, maar is onderhevig aan de invloed van beide. En het kan op zijn beurt beide beïnvloeden. Ademhalen is de sleutel tot de interactie tussen lichaam en mind.
Adem: De Golf van het Leven
Het ritme van de ademhaling is een van de meest duidelijke indicaties van iemands emotionele en mentale toestand. Een ontspannen ademhaling weerspiegelt emotionele rust en geeft een toestand aan waarin de aandacht gefocust kan worden. Verstoringen van de ademhaling worden over het algemeen geassocieerd met emotionele of mentale verstoringen waarbij de mind willekeurig wordt beïnvloed door vluchtige emoties en gedachten. Deze is niet kalm en dit wordt weerspiegeld in de ademhaling. Dit suggereert dat het leren om de ademhaling bewust en doelbewust te reguleren de sleutel is tot het beheersen van zowel emoties als de mind. Door te leren om zacht, soepel en zonder onregelmatigheden te ademen, kunnen meditatiebeoefenaars afleidende gedachten verminderen en een verhoogde concentratie bereiken.
Adem en Ontspanning
Het trainen van verschillende ademhalingspatronen is een van de belangrijkste aspecten van yoga. Volgens de traditionele yogapsychologie beïnvloedt de ademhaling niet alleen lichaam en mind, maar kan het ook dienen als een krachtig instrument om hogere bewustzijnstoestanden te induceren.
Het volledig gebruiken van het middenrif wordt bereikt door langzame, gelijkmatige en diepe ademhaling. Leidt tot ontspanning van de borstkas en andere spieren, en daardoor tot een kalme en ontspannen gemoedstoestand.
De reden hiervoor is simpel: het middenrif is perfect gepositioneerd om de longen zo efficiënt mogelijk te laten uitzetten en samentrekken. Door het te gebruiken, kan met minimale inspanning een maximale luchtuitwisseling worden gecreëerd.
Adembewustzijn kan patiënten helpen hun onregelmatige ademhalingspatronen te corrigeren. Adembewustzijn is ook succesvol gebleken bij de behandeling van hypertensie. Diepe ademhalingsoefeningen, afgeleid van yoga, met systematische spierontspanning lieten een aanzienlijke verbetering zien bij patiënten met angst.
Bron: Swami Rama, Rudolph Ballentine MD, Swami Ajaya PhD. Yoga & Psychotherapy
